Nguồn nguyên liệu trong ngành nhựa: Hướng đến giảm dần tỷ lệ phụ thuộc

Là một trong những ngành có sự phát triển vượt bậc trong vài năm gần đây nhưng ngành thùng nhựa Việt vẫn phải đối mặt với bài toán khó khi chúng ta vẫn phải nhập khẩu gần 80% nguồn nguyên liệu. Tỷ lệ này đang được kỳ vọng sẽ giảm dần với sự nỗ lực của các doanh nghiệp Việt. 

Chỉ mới đáp ứng hơn 20% nhu cầu

Nhận định về sự phát triển ngành nhựa, báo cáo tổng quan ngành nhựa 2016 của Công ty Cổ phần chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho hay, ngành nhựa Việt Nam còn khá non trẻ so với các ngành công nghiệp khác nhưng đã có sự phát triển mạnh mẽ trong những năm gần đây, với tốc độ tăng trưởng trung bình 15-18%/năm.

Theo đó, nhu cầu của thị trường trong nước cũng như thế giới đối với các sản phẩm nhựa ngày càng tăng cao. Riêng thị trường nội địa, với 93 triệu dân trong đó gần 50% dân số trẻ là thị trường đầy tiềm năng cho việc cung ứng các sản phẩm từ nhựa.

Tuy nhiên, cùng với cơ hội phát triển, áp lực về nguồn nguyên liệu cũng ngày càng lớn khi phần lớn nguyên liệu thùng nhựa dung tích lớn phải nhập khẩu. Theo Hiệp hội Nhựa Việt Nam (VPA), tính đến năm 2016, mỗi năm ngành nhựa Việt Nam có nhu cầu khoảng 5 triệu tấn nguyên liệu nhựa và hàng trăm loại phụ gia, trong khi nguồn nguyên liệu nhựa sản xuất trong nước chỉ cung cấp được khoảng 900.000 tấn nguyên liệu/năm.

Như vậy, hiện tại tổng sản lượng nhựa nguyên liệu sản xuất trong nước chỉ đáp ứng được 20% nhu cầu. Thị trường nhập khẩu chính của Việt Nam bao gồm: Ả rập Xê út, Hàn Quốc, Đài Loan, Thái Lan, Indonesia, Ấn Độ… Các sản phẩm nhập khẩu chính là PE, PP và PVC… chi phí nguyên liệu chiếm 70-80% giá thành sản phẩm nên việc biến động tỷ giá đang ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Việc chủ yếu phải nhập khẩu nguyên liệu thùng rác nhựa, khiến ngành nhựa Việt khá “nhạy cảm” với biến động giá nguyên liệu nhựa trên thế giới và khu vực. Đồng thời, việc thanh toán chủ yếu bằng đồng USD, EURO khiến việc tỷ giá biến động cũng tác động không nhỏ tới chi phí đầu vào của các công ty nhựa trong nước.

Điều này dẫn đến việc không những giá thành sản phẩm kém cạnh tranh, ngành nhựa còn đối mặt với thực trạng nhập siêu nguyên liệu, gây trở ngại rất lớn cho sự tăng trưởng bền vững của ngành nhựa Việt Nam.